انحراف قوس یا وزش قوس چیست ؟!
انحراف قوس یا وزش قوس به انگلیســــی Arc Blow میباشد ، اینگونــه تعریف میشود :« عبور جریان الکتریکی در الکترود، قطعه کار و کابل جوشکاری موجب ایجاد یک حوزه مغناطیسی می گردد که به صورت دایره های متوالی عمود بر عبور جریان می باشند. روانکار در تنطیم میزان قوس اثر می گذارد برای خرید روغن های اصل از نمایندگی ساسول کلیک کنید
هنگامی که حوزه‌ی اطراف قطعه کار یا الکترود نامتعادل شود، قوس به طرفی که تمرکز حوزه بیشتر است انحراف می یابد، این انحراف از حالت حقیقی، به وزش قوس موسوم است » .
انحراف قوس یا وزش قوس بیشتر در جریان یکنواخت یا DC رخ می دهد، زیرا حوزه مغناطیسی از نظر جهت ثابت است، اما در جریان متناوب به علت تغییر جهت جریان الکتریکی در هر نیم سیکل این انحراف قوس کمتر اتفاق افتاده یا ناچیز است .
. معمولاً انحراف قوس در جهت حرکت انتقالی الكترود به طرف جلو یا عقب است. وزش به طرف عقب هنگامی اتفاق می افتد که جهت جوشکاری به طرف محل اتصال زمین یا انتهای جوش در گوشه ای از کار است، اما وزش قوس به طرف جلو بر عکس می باشد .
وزش قوس منجر به نا پایداری یا کوتاه و بلند شدن قوس می شود که موجب عدم ذوب مناسب فلز می گردد . همچنین سوختگی کناره جوش نیز در اثر وزش و ممکن است به وجود آید. [عیوب جوش را مطالعه کنید ] باید توجه داشت که در هنگام جوشکاری در فضای آزاد وزش قوس ممکن است ناشی از خود قوس نباشد و عوامل محیطی مانند باد می تواند در به وجود آمدن این پدیده مؤثر باشند .
ایجاد وزش قوس در جوشکاری فولاد
در جوشکاری فولاد ها ممکــــن است وزش قوس ایجاد شود ، که در ادامه این مقاله مهمتــــرین و شایع ترین عوامل ایجاد وزش قوس در جوشکاری فولاد را توضیح خواهیم داد .
۱) انحراف قوس در جهت شیب الکترودها : در شکل زیر فشردگی خطوط نیروی مغناطیسی به صورتی است که قوس در جهت شیب الکترود ورش می یابد.
۲) انحراف قوس بــــه سمت قسمت هایی که دارای جرم بیشتری از فولاد می باشد شایع است : زمانی که جوشکاری لبه روی یا گوشه [انواع اتصالات جوشی را مطالعه کنید ]هم انجام می گیرد قوس به سمت ورقی که قرار روی ورق دیگر قرارگرفته است کشیـــده میشود.
۳) انحراف قوس از سمت کناره فلز پایه به مرکز شایع است : نیروهای مغناطیسی در لبه ها جمع می شوند، زیرا در این قسمت ها نسبت به فاصله دیگر قطعه که فضای خالی میباشد و هدایت ضعیفی دارد، بهتر می توانند توزیع شوند. این انباشتگی نیروها منجر به یک نیروی مغناطیسی می شود که باعث میشود لبه های قوس به داخل کشیده شوند و در نتیجه وزش آن به سمت مرکز می باشد.
۴) انحراف قوس در جهت مخالف منبع الکتریکی شایع است : هنگامی که اتصلات منبع الکتریکی به منطقه ای که در حال جوشکاری نزدیک باشد این اتفاق می‌افتــــد .
۵) با افزایش طول قوس، انحراف قوس هم افزایش می یابد.
۶) زمانی که جوشکاری با جریان مستقیم یا DC انجام میشود ، ای با جریان DC انجام می گیرد، انحراف قوس نسبت به جریان AC بیشتر است، زیرا در جریان AC جهت جریان و در نتیجه میدان های مغناطیسی دائما و به طور پیوسته تغییر می کنند و سبب ضعیف شدن میدان های مغناطیسی ترکیبی می شوند.
۸) زمانیکـــه جوشکاری در ابتدای اولین قسمت از یک جوش گوشه ای یا ریشه ی یک اتصال لب به لب انجام می گیرد، انحراف قوس به سمت محلی است که موقع جوشکاری شده است. زیرا نیروهای مغناطیسی آسانتر می توانند در جوش های از قبل ایجاد شده توزیع شوند اما این نیروها در عبور از فاصله بين الكترود و فلز پایه مشکل دارند که در نتیجه تجمع خطوط مغناطیسی به وجود خواهد آمد.
۹) هنگام جوشکاری فلزات غیرمغناطیسی (جوشکاری فلزات غیر آهنی، جوشکاری آلومینیوم ، جوشکاری فولادهای پرآلیاژ، جوشکاری فولاد زنگ نزن) قوس از کناره های فلز به سمت خارج منحرف می شود.
روش های کنترل انحراف قوس
برخی از راه های جلوگیری و کاهش و انحراف قوس عبارتند از:
۱) خم کردن الکترود در هنگام جوشکاری بهترین روش برای جلوگیری از انحراف قوس است، با توجه به زاویه ی شیب الکترود و کم و یا زیاد شدن آن ، نیروهایی که قوس را منحرف می کند، بی اثر می شوند. اما این گزینــــه اصلاً توصیه نمیشود چرا کــه سبب ایجاد عیوب دیگری در جوش مانند عیوب تخلخل ، عیوب حبس ناخالصی و کاهش استحکام جوش میشود . [عیوب جوش را مطالعــه کنیـــد .]
۲) خال جوش های محکم و زیاد، خطوط نیروی مغناطیسی امکان عبور از جلوی قوس را پیدا می کنند، بدون آنکه تجمع زیادی داشته باشند.
۳) جوشکاری با روش برگشت به عقب
۴) به کار بردن تکه های فلزی که در ابتدا و انتهای محل جوش متصل می شوند و انتخاب آنها براساس ضخامت قطعه کار می باشد
۵) استفاده از پیشگرم
۶) جوشکاری با دستگاه جریان متناوب AC [زیاد توصیــه نمی شود]
۷) کاهش شدت جریان و طول قوس
۸) در صورت امکان پیچیدن کابل به دور قطعه کار تا ایجاد یک حوزه مغناطیسی دیگری کند و این حوزه جدید ، حوزه مغناطیسی قبلی را خنثـــی کند .
برای اطلاع از بازرسی جوش روی لینک کلیک کنید.