آشنایی با انواع عیوب و خرابی بلبرینگ ها
بلبرینگ و رولبرینگ ها مانند هر قطعه صنعتی دیگر بعد از مدتی دچار خرابی می شوند . آنچه که اهمیت دارد این است که بلبرینگ و رولبرینگ ها با وجود پدیده خستگی به مرور مستهلک می شوند و از کار می افتنـد و هر چه عمر خستگی آنها بیشتر باشد گفتـه می شود که بلبرینگ دوام بالاتری دارد . در این مقاله با انواع عیوب و خرابی بلبرینگ ها که ناشی از شرایط کار نامناسب هستند آشنـــا خواهیم شد. روانکارها یکی از انواع مواد شیمیایی موثر در عملکرد بلبرینگ هستند و در حفاظت از دستگاه نقش مهمی را ایفا می‌کنند. برای تهیه جنس مرغوب و با کیفیت آن می‌توانید به نمایندگی کاسترول مراجعه نمایید.
طبق روابط موجود برای هر بلبرینگ آنهــا عمر خستگی مشخصی را دارند امـا ممکن است بعلت شرایط زیر عمر آنها کمتر بشود .
- نصب نامناسب بلبرینگ یا رولبرینگ ها
- انتخاب نادرست بلبرینگ و رولبرینگ ها
- ورود آلودگی به داخل محفظه بلبرینگ یا رولبرینگ
- انتخاب نادرست روانکار بلبرینگ
از آنجایی که علت خرابی زود هنگام ممکن است ترکیب تعدادی از عوامل فوق باشند ، مشخص کردن تاثیر هر کدام به تنهایی بر روی میزان اثر گذاری بر روی کاهش عمر بلبرینگ یا رولبرینگ دشوار است .
آشنایی با انواع اصلی خرابی های بلبرینگ
۱) قلوه کن شدن بخشی از سطح
قلوه کن شدن بخشی از سطح بعلت حرارت بیش از حد مجاز اتفاق افتاده است در شکل زیر مشاهده می کنید .
مستهلک شدن بلبرینگ یا رولبرینگ در اثر پدیده خستگی معمولاً با قلوه کن شدن بخشی از سطح ، دیده می شود این گونه از خرابی که نتیجه بارهای متناوب است کـه سبب ایجاد ترک های بسیار ریز در زیر سطح می شود به مرور رشد می کنند و با رسیدن به سطح سبب جدایی قسمتی از سطح خواهند شد . در شکل زیر آنها را مشاهده می کنید دقت شود که این نوع عیب با عیب ناشی از سایش که به صورت سرتاسری است متفاوت می باشد .
۲) خرابی در اثر نصب نادرست
تصویر رینگ معیوب شده ، در اثر نصب نادرست بلبرینگ یا رولبرینگ در شکل زیر مشاهده می کنید . در شکل سمت راست نصب نادرست سبب شده است در قسمتی در رینگ سایش فلز با فلز داشته باشیم که مشاهده می کنید .
ممکن است خرابی در اثر نصب نادرست ، با خرابی در اثر خستگی مشابه هم باشد امــا این دو اساساً با هم متفاوت هستند و خرابی در اثر نصب نادرست معمولاً درست زیر اجزای چرخنده بلبرینگ یا رولبرینگ که در اثر سایش ساچمه یا رولر است اتفاق می افتد .
۳) سایش اجزای چرخنده
سایش اجزای چرخنده ، که می تواند ناشی از بارگذاری بیش از حد یــا انتخاب نادرست روانکار باشد در شکل زیر مشاهده می کنید که غیر قابل قبول است .
۴) تخریب در اثر عبور جریان الکتریسیته
خرابی ساچمه بلبرینگ و رینگ آن در اثر عبور جریان الکتریسیته شکل زیر مشاهده می شود . این گونه از خرابی در بلبرینگ الکتروموتور ، قطار های برقی و وسایلی که بلبرینگ یا رولبرینگ آن ممکن است در مجاورت جرقه های ناشی از القای جریان برق به وجود آید دیده شده است . برای جلوگیری از این اتفاق که قابل قبول نمی باشد سه راه متصور است ۱) کنترل جریان روانکاری بلبرینگ بطوری که سطح روانکار کاهش نیابد ۲) استفاده از روغن های که در برابر جریان برق مقاومت می کنند ۳) استفاده از بلبرینگ های هیبریدی و سرامیکی
۵) خوردگی
تصویر رینگ خارجی و رینگ داخلی بلبرینگ در اثر خوردگی را به ترتیب در سمت چپ و راست شکل زیر مشاهده می کنیـد . انواع عیوب و خرابی بلبرینگ ها که ناشی از خوردگی می باشد ، نتیجه شرایط کاری نامناسب مانند رطوبت بالا ، مجاورت در کنار محیط خورنده و …. می باشد .
۶) خرابی قفسه
در بلبرینگ و رولبرینگ ها ، به منظور جدا سازی و جلوگیــری از قفل شدن آنها از قفسه استفاده می شود ، معمولاً قفسه ها تحت نیروی کمـی قرار می گیرند احتمال خراب شدن آنهـا کم است . مهمتــرین علت خرابی قفسه کاهش روانکار و عدم انتخاب روانکار مناسب است .
انواع عیوب و خرابی بلبرینگ ها که به آن اشاره شد به صورت کلی به همین شش دسته اصلی تقسم بندی می شوند امــا تشخیص این عیوب در حالتی که بصورت چشمی قابل مشاهده نباشد بسیــار دشوار است که برای این منظور روش های متعددی وجود دارد