اهمیت آشنایی با انواع اتصالات جوشکاری و حالت های جوشکاری
در روش جوشکاری ، برای انجام صحیح جوشکاری باید در مورد انواع اتصالات جوشکاری و حالت های جوشکاری ممکن اطلاع داشتــه باشیم تا بتوانیم به بهترین حالت ممکن ، جوشکاری را انجام بدهیم . برای تهیه لوازم صنعتی مورد نیاز از نمایندگی شرکت توتال کلیک کنید.
در روش جوشکاری ، اتصالات جوشکاری لبه‌های مورد نظر را به هم پیوند یا متصل می‌کند ، در جوشکاری دو قطعه ۵ حالت گوناگون برای اتصال وجود دارد ، که شامل لب به لب، لب روی‌هم، سپری، گونیا و پیشانی می باشد کــه در ادامه با انواع آنها آشنا می شوید .
انواع روش های اتصالات جوشکاری (Types Of Weld Joints)
۱) اتصال لب به لب Butt Joint
اتصال لب به لب Butt Joint بیشتر برای اتصال انتهای ورق‌های مسطح با ضخامت‌های نسبتاً برابر مورد استفاده قرار می‌گیرد. ، وقتی که در اتصال لب به لب از جوش شیاری با نفوذ کامل استفاده شود، اندازه اتصال به حداقل خود می رسد و ظاهر آن بسیار بهتر ومناسب تر از انواع دیگر اتصالات میشود.
۲) روش اتصال پوششی یا لب روی هم Lap Joint
روش اتصال پوششی یا لب روی هم Lap Joint متداول ترین نوع اتصال است. این اتصال دو فایده عمده دارد یکی سادگی فرایند یعنی اینکه ساخت قطعات در این نوع اتصال احتیاج به وقت زیاد، به مقداری که در انواع دیگر اتصالات جوشی مورد نیاز است، ندارد. قطعات می‌توانند بر روی هم کمی جابجا شوند تاخطاهای کوچک ساخت راپنهان کنند یا تنظیم طول را عملی سازند و دیگری سادگی اتصال لبه‌های قطعات متصل شونده نیاز به آمادگی خاصی ندارند و بیشتربرش عادی خورده یا با شعله بریده میشوند. در اتصال پوششی اغلب از جوش گوشه استفاده میشود.
۳) روش اتصال سپری یا اتصال تی شکل Tee Joint
از این اتصال در ساخت نیمرخ‌های مرکب به شکل T و I، تیر ورق‌ها، سخت کننده‌های تحت بار، آویزها، نشیمن‌های طاقچه‌ای و عموماً قطعاتی که با زاویه با هم جفت میشوند استفاده می کنند.
۴) روش اتصال گونیا یا اتصال گوشه ایی Corner Joint
روش اتصال گونیا یا اتصال گوشه ایی Corner Joint بیشتر در ساخت مقاطع جعبه‌ای مستطیل شکلی که تیرها و ستون‌های محکم در برابر پیچش را تشکیل میدهند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۵) روش اتصال پیشانی یا لبه ایی Edge Joint
روش اتصال پیشانی یا لبه ایی Edge Joint اغلب نقش سازه‌ای به عهده ندارد و از استفاده آن در نگهداری دو یا چند صفحه در یک سطح و یا نگهداری امتداد اولیه عضو است.
انواع روش های جوشکاری
روش جوش شیاری Groove Weld
این روش جوشی است که در شیار بین دو عضو یک اتصال ساخته می شود وبه آن جوش شیاری Groove Weld گفته میشود . جوشکاری در اتصال لب به لب از این نوع است .
روش جوش گلویی Fillet Weld
جوش گلویی Fillet Weld با مقطع تقریباً مثلثی شکل که زاویه مابین دو اتصال تقریباً قائم است مانند جوشکاری در اتصالات لب روی هم ، اتصال سپری یا اتصال تی شکل و اتصال گونیا یا اتصال گوشه ایی از این نوع است .
روش جوش انسدادی Plug Weld
این روش جوشی است که در داخل یک سوراخ دایره ایجاد شده و این سوراخ با روی هم قرار گرفتن دو سطح روی هم به وجود می اید ، وبه آن جوش انسدادی Plug Weld گفته میشود .
روش جوش دکمه ای Slot Weld
جوشی که درون یک سوراخ بیضی شکل ساخته می شود و از روی هم قرار گرفتن دوسطح به وجود می آید ، و به آن جوش دکمه ای Slot Weld گفته میشود .
نحوه ی آماده سازی لبه ها برای جوشکاری
اگر چه نحوه ی آماده سازی لبه ها برای جوشکاری باعث هزینه بیشتر می شود اما به دلایل زیادی همچون: نفوذ بهتر جوش ، تمیزی فرایند جوشکاری و … حتما باید این کار انجام شود .
در پروسه جوشکاری انواع مختلفی از اشکال لبه ها مورد استفاده قرار می گیرد که نوع و شکل آنها با توجه به پارامترهای زیر معین می شود :
- نوع روش و فرآیند جوشکاری مورد استفاده
- خواص وفواید فلز مبنا
- اندازه ی مجاز انقباض و پیچیدگی [ اعوجاج های جوشی را مطالعه کنید ]
- عمق نفوذ مورد نیازبرای جوشکاری
- توجه به ملاحظات خستگی
- مقدار تنش های باقیمانده بعد از جوشکاری [ اهمیت تنش پسماند در سازه های جوشی را مطاله کنید ]
- طریقه ی بارگذاری روی قطعه مانند کشش خمش و پیچش
در نتیجه کلی هدف از کارکرد آماده سازی لبه ها برای جوشکاری این است که کمترین مواد مصرف شوند و فرایند آماده سازی لبه ها با حداقل هزینه انجام گیرد ، برای هر یک از اتصالات لب روی لب ، لب روی هم ، گوشه‌ای ، تی شکل ، و لبه ای یا پیشانی روش مختلف آماده سازی لبه ها برای جوشکاری را باید انجام دهیم .
انواع آماده سازی لبه ها برای جوشکاری؟
در بسیاری از موارد قبل از انجام جوشکاری بعلت ضخامت زیاد قطعه مورد جوشکاری ممکن است جوش تا عمق زیاد در سوژه مورد نظر نفوذ نکند که همین موجب عیب در جوش [ انواع عیوب جوش را مطالعه کنید ] و عدم استحکام و مقاومت کافی جوش میشود ؛ پس برای جلوگیری از این مشکل بهتر از است لبه های مورد جوشکاری قبل از جوشکاری پخ بخورند که شکل این نوع پخ بستگی به نوع جوش و امکان ایجاد پخ متفاوت می باشد . و در شکل زیر انواع آن را مشاهده میکنید .
انواع حالت های جوشکاری (پوزیشن های جوشکاری) چه می باشد؟
فرآیند جوشکاری عبارتند از موقعیت اتصال و قطعه کاری که باید جوشکاری شود در یک حالت و موقعیت خاص می توان موقعیت اتصال دو عضو را مانند شکل زیر در نظر گرفت .
حالت تخت جوشکاری (Flat)
در این حالت جوشکاری به صورت افقی انجام خواهد شد و جوشکاری از بالای قطعه کار شروع میشود و خط جوش به صورت افقی می باشد .
حالت افقی جوشکاری (Horizontal)
در این حالت از جوشکاری قطعه کار قائم است و خط جوش به صورت افقی ریخته خواهد شد .
حالت قائم جوشکاری (Vertical)
در این حالت از جوشکاری قطعه کار به صورت عمودی خواهد بود و خط جوش به صورت عمودی از بالا به پایین یا از پایین به بالا ریخته خواهد شد .
حالت بالای سر یا سقفی در جوشکاری (Over Head)
در این حالت از جوشکاری قطعه کار به صورت افقی است و جوشکاری در زیر قطعه کار انجام می گیرد و انتقال مذاب از الکترود به طرف بالای آن می باشد ، باید توجه داشت این حالت از جوشکاری یکی از سخت ترین کارها است . در صنعت بر اساس کد ( ASME ( QW-405 قطعات مورد جوشکاری را جدا می کنند ، و به هر قطعه کد منحصر به فردی اختصار میدهند .
انواع اتصالات جوشکاری در لوله
حالت های جوشکاری لوله ، شبیه حالت های جوشکاری ورق است با این تفاوت که در جوشکاری لوله به علت شرایط خاصی که وجود دارد از نحوه قرار گیری لوله است ، ممکن است متفاوت باشد . برخی از حالت های جوشکاری مانند 5G و 6G مختص جوشکاری لوله می باشد و در جوشکاری ورق این دو حالت را نداریم . برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله [ آموزش جوشکاری لوله به زبان ساده ] را مطالعه نمایید .
نماد های اتصالات جوشکاری در نقشه کشی چگونه است؟
در نقشه کشی ؛ مدل های مختلف جوش و مشخصات آن را با نمادهای استاندارد مشخص میکنند که خود نشان دهنده اطلاعات کاملی از مشخصات جوش هستند و در شکل زیر انواع نماد های جوشکاری را مشاهده خواهید کرد .
برای آشنایی با سیر تا پیاز انواع فرآیندهای جوشکاری روی لینک کلیک کنید