نحوه انجام کنترل کیفیت بلبرینگ ها به زبان ساده
در مقاله های پیشین به نحوه ساخت بلبرینگ ها اشاره کردیم [ مقاله سیر تا پیاز بلبرینگ ها را مطالعه فرمایید ] اما آنچه که مهم است این می باشد کــه مطمئن شویم عملیات ساخت بلبرینگ و عملیات حرارتی بلبرینگ بدون عیب و نقص انجام شده است لذا برای این منظور باید کنترل کیفیت بلبرینگ ها با دقت انجام شود. روانکارها یکی از انواع مواد شیمیایی موثر در عملکرد بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها هستند و در حفاظت از آن‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کنند. برای تهیه جنس مرغوب و با کبپیفیت آن می‌توانید به شرکت گالف مراجعه نمایید.
کنترل کیفیت بلبرینگ ها شامل تست های متعددی می باشد که سلامت و کیفیت یک بلبرینگ یا رولبرینگ را برای عرضه بــه بازار را تائید می کند . این تست ها شامل موارد زیر است .
- تست طول عمر بلبرینگ Bearing Life (Longevity)
- صافی سطح بلبرینگ Bearing Waviness
- تست مقدار نویز و ارتعاشات Noise and Vibration
- لقی شعاعی و محوری Radial and Axial clearance
- تست سختی سنجی Hardness
- تائیدیه هندسه Geometry
- تائیدیه گردی Roundness
- سنجش میزان زبری Roughness
- تست نشتی گریس Grease leakage
- اندازه گیــری ابعاد Dimension measurement
- تجزیه و تحلیل طیف سنجی Spectroscopic analysis
۱) بررسی گردی و زبری سطح
۱) بررسی توپوگرافی سطح [ توپوگرافی به ارزیابی سطح و ارزیابی ویژگی‌های آن گفته می شود ] برای ارزیابی اصطکاک ، روانکاری و سایش سطح دارای اهمیت است [مقاله روانکاری بلبرینگ ها مطالعه شود ] و بطور کلی میزان اصطحکاک سطح با افزایش زبری سطح افزایش می یابد . از آنجایی عامل اصلی خرابی بلبرینگ ها در مدت طولانی پدیده خستگی است ، اگر کیفیت سطح بلبرینگ ها پائین باشد عمر خستــگی بلبرینگ ها کاهش می‌یــابد .
۲) تست نویز و ارتعاشات بلبرینگ
نویز داشتن بلبرینگ به هنگام چرخش می تواند علل مختلفی از جمله : موج دار بودن اجزای بلبرینگ ، خوردگی و … داشتــه باشد . نویز داشتن بلبرینگ مشکلات عدیده ایی در کار یک بلبرینگ یا رولبرینگ مانند کاهش عمر ، ایجاد سر و صدای اضافی و … می کند . معمولاً تست نویز و ارتعاشات بلبرینگ با دو روش متداول تست آکوستیک امیشن و تست ارتعاش سنجی انجام می شود برای مطالعــه بیشتــر دو مقاله [ تست بلبرینگ با اکوستیک امیشن ] و [ تست بلبرینگ با تست ارتعاش سنج ] مطالعــه شود .
۳) تست سختی بلبرینگ
اگر سطح بلبرینگ سختی کافی را داشتــه باشد در برابر تغییر شکل پلاستیک بلبرینگ مقاومت می کند . سختی سنجی فولاد بلبرینگ معمولاً با تست راکول (Rockwell Hardness) انجام می شود در تست راکول نوک شاخص ( فرورونده ) بــه شکل کره با قطر متفاوت یا مخروط الماسی 120° می باشد . معمولاً تست سختی بلبرینگ از نوک فرو‌‌رونده‌ی مخروط الماسی 120° بـــا نیروی شاخص فرو رونده در حدود ۱۵۰ کیلوگرم است و با توجه با اثر فرو رونده روی سطح می توان میزان سختــی سطح را مشخص کرد .
۴) تست متریال اجزا سازنده بلبرینگ
جنس متریال اجزا سازنده بلبرینگ نقش اصلی در دوام و کیفیت بلبرینگ ها ایفا می کند لذا مهم است تست متریال اجزا سازنده بلبرینگ انجام شود تا از ترکیب شیمیایی آلیاژ استفاده شده و انجام صحیح عملیات حراراتی بلبرینگ ها اطمینان حاصل شود . [مقاله جنس بلبرینگ و رولبرینگ ها مطالعه شود ]
تست ترکیب شیمیایی با کوانتومتر انجام می شود و ترکیبات آلیاژ بلبرینگ را نشان می دهد و می توان با داده های نمایش داده شده مشخص کرد که درصد ترکیبات شیمیایی صحیح می باشد یــا خیر .
۵) اندازه گیــری ابعاد اجزای سازنده بلبرینگ
دستگــاه تست ابعاد انیورسـال یا ULM که مخفف کلمــه انگلیسی Universal Length Measurer است یک دستگاه سنجش ابعاد است که بصورت اپتیکی و الکتریکی کار می کند و قادر است ابعاد اجزای سازنده بلبرینگ را مانند قطر داخل و بیرون ، لقی و دقت چرخش و … را اندازه گیری کند .
۶) تست اندازه گیــری طول عمر بلبرینگ و تست نشتی
بلبرینگ و رولبرینگ ها به مرور زمان در اثر سایش دچار فرسودگی می شوند و عمرشان را از دست می دهند ، تست اندازه گیــری طول عمر نشان می دهد که یک بلبرینگ یا رولبرینگ مشخص در طول عمر تعریف شده خود با مشکلی رو بــه رو نخواهد شد .
تست نشتی بلبرینگ یا رولبرینگ ها به منظور اطمینان از محافظت کامل روانکار بلبرینگ و رولبرینگ ها در برابر آلودگی انجام می شوند از آنجایی که آلوده شدن روانکار بلبرینگ و رولبرینگ ها مانند روغن روانکار یا گریس عمر آنهــا را بشدت کاهش می دهد انجام این تست حائز اهمیت می باشد .