چگونه باید یک تسمه مناسب را انتخاب کنیم؟
همانطور که می دانید تسمه‌های صنعتی انواع مختلفی دارند مانند : تسمه تایم ، تسمه تخت،تسمه وی شکل ،تسمه شیاری و … دارند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده اند اما نکتــــه مهم این است که چگونــــه میتوان یک تسمه مناسب انتخاب کرد. همانطور که احتمالاً می دانید اگر روانکار بـه درستی انتخاب نشود عمر بلبرینگ و تسمه بـه شدت کاهش می یابد و هزینه تعمیر و نگهداری دستگاه افزایش می یابد، می‌توانید برای تهیه بهترین رونکار به نمایندگی نایکو در ایران مراجعه نمایید.
در این مقاله به شما خواهیـــــم گفت که برای انتخاب مناسب تسمه باید چه نکاتی را مد نظر قرار داد.
انتخاب تسمه مناسب برای شما بستگی به نوع کاربرد آن دارد که تعدادی از پارامتــــرهای مهم برای انتخاب تسمه بشرح زیر هستند :
- گشتاور برای انتقال
- سرعت چرخش
- فاصله مرکز
- نرخ تبدیل سرعت
- دما و شرایط رونکاری
نکات قابل توجه برای انتخاب تسمه تخت
تسمه تخت یا flat belt یکی از انواع تسمه های صنعتی میباشد و مانند هر تسمه های صنعتی دیگر سبب میشود نیرو از یک پولی و شفت به یک پولی و شفت دیگر منتقل شود .
تسمه های تخت میتوانند تا 98٪ راندمان بهینه داشتـــه باشند و با این حال ، آنها فقط برای بارهای کم مناسب هستند. و اگر که چیدمان پولی ها بصورت موازی باشند از تسمه های تخت میتوان برای چرخش چندین پولی بطوریکـــــه تسمه تخت خمیده شود استفاده کرد و در آخر باید گفت که تسمه های خمیده یکی از پر کاربردترین نمونه های تسمه های صنعتی میباشند .
مزایای تسمه تخت :
- در مورد پولی های بزرگ ، از تسمه های تخت پهن می توان برای انتقال قدرت در سرعت های بالا استفاده کرد (حداکثر 373 کیلو وات با سرعت 51 متر بر ثانیه)
- راندمان بهتری نسبت به تسمه های وی شکل دارند، راندمان تسمه تخت بیش از 98٪ میباشد .
- عمر طولانی تری نسبت به تسمه های وی شکل دارند
- حرکت بسیار آرام
- فاصله بزرگ از مرکز امکان پذیر است.
معایب تسمه تخت :
- خطر جابجایی پولی
- به نگهداری ولتاژ بالا احتیاج دارد.
- احتمــــال سر خوردن از روی پولی به هنگام بارهای سنگین وجود دارد.
بیشتر تسمه های تخت از لاستیک یا پلیمر مصنوعی ساخته شده اند. به طور کلی ، آنها نوارهایی هستند که هر دو انتها با اتصال به یکدیگر وصل می شوند.
نکات قابل توجه برای انتخاب تسمه وی شکل
تسمه وی شکل یا V-belt یکی از انواع تسمه های صنعتی میباشد که مقطع ذوزنقـــه ایی شکل دارند و مانند هر تسمه های صنعتی دیگر سبب میشود نیرو از یک پولی و شفت به یک پولی و شفت دیگر منتقل شود و از کاربردهای تسمه وی شکل یا V-belt میتوان بـــه تسمه کولر و تسمه پروانه ماشین اشاره کرد .
از تسمه وی شکل یا وی-بلت بیشتر در در دوران پولی ها با سرعت متغیـــر استفاده میشود و این گونـــه تسمه ها قادر به ارائه چندین فاکتور موثر مانند کشش خوب ، سرعت ، تحمل بار و طول عمر بالا هستند .
مزایای تسمه وی شکل :
- شکل مقطع ذوزنقــــه‌ایی تسمه وی شکل از لغزش تسمه جلوگیری می کند و انتقال گشتاور را بهبود می بخشد.
- وی-بلت نسبت به تسمه تخت عرض کمتـــری دارد و به همین دلیل فضای کمتری را اشغال می کند.
- دامنه سرعت مطلوب وی-بلت بین 300 تا 2130 متر بر دقیقه است.
برای انتقال قدرت زیاد ، دو یا چند تسمه V را می توان با هم در آرایش به نام ” پولی چند شیاره” جمع کرد.
تسمه وی شکل ، که به آن وی-بلت نیز گفته می شود ، می توانند از لاستیک یا پلیمر بدون الیاف ساخته شوند ، اما برای افزایش استحکام ، معمولاً الیافی از مواد نساجی (مانند پنبه) ، پلی آمید (مانند نایلون) ، پلی استر برای استحکام بیشتر به آن اضافه می شود .
نکات قابل توجه برای انتـخاب تسـمـه شیـــاری
تسمه شیـــاری یا ribbed belt یکی دیگر از انواع تسمه های صنعتی میباشد که بعلت سطح تماس بیشتر با پولی انتقال قدرت از یک پولی و شفت به یک پولی و شفت دیگر بصورت یکنواخت تر انجام میدهد .
مزایای تسمه شیـــاری :
- دامنه وسیع انتقال نیرو (از 0 تا 600 کیلو وات).
- عمر طولانی و قابلیت اطمینان.
- نسبت انتقال بزرگ امکان پذیر است.
- تنش پایدار
- انتقال آرام
از تسمه شیـــاری در وسایل برقی بزرگ (یعنی ماشین های شستشو ، خشک کن) و در میکسرهای بتونی ، کمپرسورها ، چمن زن و غیره استفاده می شوند. و انتخاب تسمه شیـــاری برای این موارد متداول است .
نکات قابل توجه برای انتخاب تسـمـه تایم
تسمه تایم یا تایمینگ-بلت و که به انگلیســـی Timing Belt میباشد ، یکی از انواع تسمه‌های صنعتی میباشد که برای انتقال حرکت بصورت دقیق و حساب شده استفاده میشود .
از تسمه تایم یا تایمینگ-بلت در خودرو برای تنظیم زمان باز و بسته شدن سوپاپ های خودرو استفاده میشود و همچنین در بسیاری از ماشین های صنعتی یا کشاورزی از آنها استفاده می شود. این تسمه ها حرکت را بدون کمترین لغزش انتقال می دهند .
تسمه تایم یا تایمینگ-بلت از جنس های مختلفی ساختــــه میشود اما دو جنس متداول آنهــا جنس پلی اورتان (Polyurethane) و جنس نئوپرن (Neoprene) است که انتخاب تسمه تایم های پلی اورتان نسبت به تسمه تایم های نئوپرن نسبت به روغن ، لرزش و دمای پایین مقاومت بیشتری دارند و تسمه تایم های پلی اورتان امکان انتقال قدرت و گشتاور بالاتر را نسبت به تسمه تایم های نئوپرن را ممکن می سازند.
مزایای تسمه تایم:
- تسمه تایم انتقال حرکت بدون لغزش را تضمین می کنند.
- از آنجا تسمه تایم بصورت دندانـــه دندانـــه ساختــه میشوند قادر به انتقال حرکت با سرعت های دوران کم هستند و شروع به حرکت آنها نیاز به انرژی کمتـــری دارد .